maandag 16 september 2013

'Voortgezet onderwijs moddert voort, maar het kan leuker én beter'

'Voortgezet onderwijs moddert voort, maar het kan leuker én beter'

OPINIE - Hester Macrander − 05/09/13, 12:38 
© ANP. Leerlingen op de nieuwe locatie van het Luzac College Amsterdam. De school voor kleinschalig particulier voortgezet onderwijs is verhuisd naar een pand van Reinout Oerlemans.
OPINIE Het voortgezet onderwijs kan beter en leuker, schrijft docente Hester Macrander. De sleutel daarbij is een open cultuur van feedback. 'In een open positief-kritische cultuur streven mensen met elkaar namelijk naar de hoogst mogelijke kwaliteit, waarbij ze tevens openlijk met elkaar zoeken hoe ze dat het beste kunnen doen.'
  • Het is helaas te veel een óf-óf discussie, volgens mij kan het heel goed én-én.
Vernieuwingen in het voortgezet onderwijs komen voort uit een bepaald doel of ideaal. Meer gelijke kansen - middenschool -, meer zelfstandigheid van de leerling - tweede fase -, meer aandacht voor verschillen per school - nieuwe onderbouw-. Het voortgezet onderwijs moddert echter, ondanks welke vernieuwingsbeweging dan ook, maar zo'n beetje door. Dat heeft vooral roostertechnische redenen, vrees ik.

Twee idealen
Momenteel staat het voortgezet onderwijs onder druk van twee verschillende maatschappelijke krachten, ofwel idealen. Enerzijds wordt er gestreefd naar meer resultaten met hoge gemiddelden, waar de roep om aandacht voor de meerkunners van staatssecretaris Dekker ook onder valt, anderzijds is er een stroming die wil werken vanuit intrinsieke motivatie, meer waarde-gedreven dan resultaatgericht. Dit is het streven van bijvoorbeeld 'Operation Education' waar Claire Boonstra de oprichter en het gezicht van is en waarvan de invloed het afgelopen jaar heeft rondgezoemd in onderwijsland.

Het is helaas te veel een óf-óf discussie, volgens mij kan het heel goed én-én. De grote vergissing in het onderwijsvernieuwingsdebat is dat vernieuwing en kwaliteitsverbetering niet hand in hand zouden kunnen gaan. Waar het om gaat, is dat onderwijs zinvol is en als zinvol ervaren wordt, door zowel leerlingen als leraren. Het gaat om resultaat én plezier. Beide aspecten zouden hoger in de vaandel moeten staan van elke school, zodat wezenlijke inspiratie de klaslokalen binnendringt.
  • Menselijke gevoelens, zoals onzekerheden, het even niet-weten, angst en pijntjes mogen daarin bestaan, maar wel met als doel om vooruit te komen.
Feedbackcultuur
Volgens mij kan het voortgezet onderwijs dus echt veel leuker én ook veel beter en de sleutel daartoe is een open cultuur van 'feedback', tussen leerkrachten onderling en tussen leerkracht en leerling. In een open positief-kritische cultuur streven mensen met elkaar namelijk naar de hoogst mogelijke kwaliteit, waarbij ze tevens openlijk met elkaar zoeken hoe ze dat het beste kunnen doen.

Dat is inspirerend, daar groeien mensen van. Menselijke gevoelens, zoals onzekerheden, het even niet-weten, angst en pijntjes mogen daarin bestaan, maar wel met als doel om vooruit te komen. In zo'n werksfeer gaat waarde-creatie hand in hand met resultaatgerichtheid.

Niet gebruikelijk in het voortgezet onderwijs
Helaas is een dergelijke open feedbackcultuur nou juist niet gebruikelijk in het voortgezet onderwijs. Leerkrachten opereren op hun eilandjes achter de gesloten deuren van hun klaslokaal. Daar moeten ze zien te overleven voor overvolle klassen met gehaaide jongeren, dus niemand zal in de koffiepauze aan anderen vertellen dat hij of zij de boel niet in de hand heeft. Men houdt zich groot en ontwikkelt eigen trucs om de chaotische boel zo werkbaar mogelijk te houden. Aldus creëert men vanuit (onbewuste) angst een cultuur van middelmatigheid.

Ik begrijp het heel goed: het is namelijk zeer kwetsbaar. Je krijgt in die werksfeer echter geen interessante gesprekken over momenten van 'handelingsverlegenheid', terwijl men juist daar het meeste van kan leren. Die gesprekken zullen leidinggevenden moeten creëren, binnen teams, door bewust -en blijvend- aandacht te besteden aan een positief-kritische feedbackcultuur. De defensiviteit moet doorbroken worden. Er bestaan allerlei mooie modellen en trainingen om feedback te geven en te ontvangen, maar als je dit niet structureel in de cultuur van de school inbed, bereik je niets. Een team op eenmalige training sturen verandert niets.
  • Ik ken zoveel mensen die ontevreden zijn over het voortgezet onderwijs: ex-leerlingen, ouders, leerlingen, leerkrachten, ex-leerkrachten en toch gaat het maar door.
Hoe interessant
Docenten die zich hardop afvragen: hoe kan ik dit beter doen? Hoe doe jij dat? Welke blinde vlek heb ik hierin? Die elkaars kwetsbaarheid erkennen en de ongemakkelijke gevoelens begrijpen en omzetten in nieuwe vaardigheden, hoe interessant zou dat zijn! En vooral: docenten die deze lerende houding ook gaan delen met hun leerlingen en hun dit aanleren. Helaas doet de huidige resultaatgerichtheid iedereen verder terugkruipen in eigen schulp en de teugels richting leerlingen verder aanhalen.

Ook heb ik op de scholen die ik van dichtbij ken geen leidinggevenden gezien, met name niet op de vwo-bovenbouwafdelingen, die de vaardigheid om een open cultuur in de docententeams te implementeren onder de knie hebben. Dit zijn vooral types: strakke regelneef. Dus je hebt eerst leidinggevenden nodig, die zelf over een open attitude beschikken. Ik ken zoveel mensen die ontevreden zijn over het voortgezet onderwijs: ex-leerlingen, ouders, leerlingen, leerkrachten, ex-leerkrachten en toch gaat het maar door.

Is er wel voldoende aandacht voor hoe onderwijs beleefd wordt door de afnemers en door de mensen die het geven? De invullijstjes die evaluaties zijn en de invullijstjes die tevredenheidsonderzoeken zijn: reflecteren die voldoende wat er speelt? Het kan zo leuk zijn, juist onderwijs, juist met jongeren!  Een open cultuur van reflectie, een voortdurend jezelf en elkaar bevragen: hoe kan het beter zodat de kwaliteit stijgt, zowel van het plezier in werken én leren, als van het leerrendement. En dan: hoe meet je het, wat wordt verstaan onder kwaliteit? Er valt ontzettend veel meer over te zeggen. We hebben het hele jaar nog.  

Hester Macrander is onder andere theaterdocent en docent Nederlands. Ze werkt op freelance-basis in het gehele onderwijs.
Dit stuk is uit de Volkskrant van 5 september 2013 klik hier voor het originele artikel.

vrijdag 13 september 2013

Acties werpen hun vruchten af, eerste fase speeltoestel Fredericusschool

Na 1,5 jaar hard werken hebben we eindelijk resultaat. 

Afgelopen  woensdag werd  officieel het nieuwe speeltoestel voor de kleuters geopend van de Fredericusschool te Velp. Het speeltoestel heeft wigwamachtige vormen en de kleuters hebben in hun zelf geverfde indianenkleding een aandoenlijke dans laten zien.



Nu ons nog even flink inzetten om ook voor de oudere leerlingen een prachtig toestel neer te zetten. We hebben verschillende acties uitgezet om geld in te zamelen: 
  • Er is een stichting gelanceerd  vriendenfredericusschool.nl Hier kan vrijblijvend een donatie worden gestort 
  • Er worden door de leerlingen momenteel loten verkocht voor Jantje Beton, de helft van de opbrengst is voor het speeltoestel
  • We zamelen statiegeldflessen in
  • 27 september is er weer een speelgoed- en kinderkledingbeurs
  • 4 oktober hebben we Bag2school actie
  • en in het voorjaar wordt er door de leerlingen een sponsorloop gedaan

Als iemand nog een leuke geldschieters weet dan hoor ik dat graag. 
De school krijgt van de overkoepelend orgaan Delta slechts €500,00 als bijdrage voor een speeltoestel en de gemeente Rheden draagt helemaal niets bij. Dit toestel wat op de film te zien is heeft bijna €10.000,00 gekost. We hebben nog €15.000,00 nodig om het tweede deel te kunnen realiseren. Het is bijna te gek voor woorden dat een paar enthousiaste ouders "die het héél belangrijk vinden dat kinderen lekker buiten kunnen spelen" zich enorm inzetten om dit titanen project voor elkaar te krijgen.

Alle tips zijn welkom!



vrijdag 6 september 2013

Vervolg De bureaucratie van het onderwijs

Dit stukje is een vervolg op mijn blog van 3 september.

Er is nog contact geweest met het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs (CBHO) in de hoop dat ik misschien met een kort geding nog iets kon bereiken. Maar de vooruitzichten waren niet hoopvol. De mensen bij het CBHO wisten precies waar het over ging. Meerdere lotgenoten hebben zonder succes een zaak aangespannen. 
Minister van Onderwijs Marja van Bijsterveldt heeft destijds laten weten dat alle twijfelgevallen volgens de letter moeten worden behandeld. Op welke manier de instelling zijn opleiding heeft weggeschreven, overduidelijk fout of niet fout, is in deze leidend en mijn geval lijdend. Het is volgens mevrouw Bijsterveld namelijk onbegonnen werk om alle studierichtingen te controleren of ze wel of niet voldoen aan de wet WHW (7.45 lid 2 http://maxius.nl/wet-op-het-hoger-onderwijs-en-wetenschappelijk-onderzoek/artikel7.45a/) verteld het CBHO. Waarvan akte.

Geen beweging in te krijgen, en uitzonderingen worden niet gemaakt. Kortom, ik heb me uitgeschreven en ben nu op zoek naar een volgende uitdaging. Iemand nog een tip? 

De hoop voor  lotgenoten in de toekomst: Jasper van Dijk, SP,  Alexander Pechtold en Paul van Meenen, D66 zijn van mijn blog op de hoogte. Mogelijk is dit een positieve beweging naar wat minder bureaucratie en wat meer gezond verstand in onderwijzend Nederland.


Samenvatting van het kastje naar de muur

HAN wijst naar DUO
De reactie van de HAN is: Destijds moesten studenten van de vrije studierichting ingeschreven worden voor de ISAT code van de lerarenopleiding. Er is ook geen alternatieve code voor de vrije studierichting. We kunnen deze studenten daarom niet voor iets anders inschrijven. Er is ook geen sprake van een fout die wij kunnen herstellen.


De ombudsman wijst naar HAN
De reactie van de Ombudsman is: De oorzaak ligt in de registratie van de vorige opleiding in het centraal register; de opleiding die u destijds hebt gevolgd wordt daarin als lerarenopleiding aangemerkt. De gegevens in dat register komen van de onderwijsinstellingen zelf; DUO beheert het alleen maar en kan het dan ook niet wijzigen.
De Nationale ombudsman kan u hiermee niet verder helpen, omdat hij zich niet kan uitlaten over de hoogte van het collegegeld en de toepassing van de regels hieromtrent. 

ArtEZ wijst naar de anderen
De reactie van ArtEZ is: Na overleg met het hoofd financiën van ArtEZ te hebben gehad, kan ik je helaas geen goed nieuws brengen.
Wij (lees ArtEZ) kunnen aan jouw situatie niets veranderen.
Dat betekent dus dat je, doordat je een diploma hebt behaald van een docentenopleiding, een instellingstarief van € 8.780,00 zou moeten gaan betalen.



Iedereen kan games ontwerpen met Pixel Press



Voor alle computerliefhebbers en diyers. Hier een link naar een artikel om je eigen game te maken.

http://www.dieponderzoek.nl/iedereen-kan-games-ontwerpen-met-pixel-press/

http://vimeo.com/robinrath/pixelpressgame


Het is een commerciële app die in de toekomst verder uitgebreid kan worden door tools aan te kopen om de games verder te personaliseren.


dinsdag 3 september 2013

De bureaucratie van het onderwijs

"We komen op termijn mensen in het onderwijs te kort" lees je op verschillende plekken in de media. Nadat ik mijn bedrijf heb verkocht in het voorjaar van 2012 heb ik mij gefocust op het idee om het onderwijs in te gaan. Ik vind het geweldig om de kennis die ik al die jaren heb opgedaan aan de volgende generatie door te geven. Ik volgde een korte cursus "zin in lesgeven" om te kijken of ik de competenties heb. En heb vervolgens een schooljaar als vrijwilliger meegedraaid op een MBO voor Kunst Cultuur Media en Design om te ontdekken of het echt iets voor me is. Ik ben verkocht, dit is wat ik wil en ik ben vastbesloten mijn bevoegdheid te halen. 

Waar moet ik beginnen. Het meest voor de hand liggend is een Pedagogisch Didactisch Bevoegdheid halen. Probleempje, om je hier in te kunnen schrijven heb je een baan nodig in het onderwijs en die heb ik helaas niet. Daarom besluit ik me aan te melden bij de opleiding Docent Beeldende Kunst en Vorming aan de Kunstacademie.
Ik doe toelatingsexamen en tot mijn grote vreugde wordt ik aangenomen tot het maatwerktraject. Yes, zelfs hier vinden ze dat ik voldoende beeldende kwaliteiten in huis heb. En wat ik ook te horen kreeg is dat ik niet in een hokje pas door mijn unieke beeldende carrière.  Nou dat zegt iets, ik hoef mezelf dus echt niet te onderschatten. Ik ben trots op mezelf, niet slecht gedaan tot nu toe.


Maar nu komt het, ik ben in een bizarre situatie terecht gekomen. Hier een verhaal over hoe de bureaucratie je tegen kan werken, en over besluiten uit het verleden die niet teruggedraaid kunnen worden.

Ik heb in 1995 een vrije studierichting afgerond aan Educatieve Faculteit Hogeschool Gelderland. Dit is een samengestelde programma tot Commerciële Vormgeving onder de paraplu van de lerarenopleiding Tekenen/Handvaardigheid. Aan dit diploma is geen onderwijsbevoegdheid verbonden en staat ook op mijn diploma vermeld. 
In 2010 is een nieuwe wet aangenomen dat je studies niet mag stapelen. Dus wanneer je een HBO-studie heb gevolgd mag je geen nieuwe HBO-studie volgen met behulp van financiering van de staat. Er is een uitzondering op deze regel, als je je laat omscholen richting de zorg of onderwijs gaat het stapelen niet op, tenzij je al een  leraren- of zorgopleiding heb afgerond.

Zoals volgens mij duidelijk is, heb ik wel aan een lerarenopleiding gestudeerd maar heb geen lerarenopleiding gedaan. Destijds zijn de studenten van de vrije studierichting ingeschreven voor de ISAT code van de lerarenopleiding. Hierdoor kom ik nu bij de DUO uit de computer rollen als zijnde afgestuurd docent. En daarom wordt ik gezien als stapelaar en kom ik in aanmerking voor het instellingstarief van €8780,00 in plaats van het wettelijke tarief van €1800,00. 

Dagen heb ik aan de telefoon gehangen met DUO, HAN en ArtEZ, tevergeefs! Iedereen bij HAN, DUO en ArtEZ begrijpt het maar niemand kan/wil iets doen omdat het een kleine groep betreft. Ik ben slachtoffer van de regels in de WHW. En daar zit ik met de gebakken peren. Ik mag geen lesgeven want ik ben niet bevoegd, en ik mag mijn bevoegdheid niet halen want ik ben al een docent. Snap jij het nog? Dit is Nederlands op zijn smalst. Lang leven de bureaucratie!








Lees vervolg op: 
liquekrijnen.blogspot.nl/2013/09/vervolg-de-bureaucratie-van-het.html